Hoe streven naar perfectie mij een diabetes burnout gaf

Voor mij is dit een persoonlijk en moeilijk verhaal, waarover ik lang heb getwijfeld om het te delen. Omdat ik het belangrijk vind dat men bewust is van wat diabetes mentaal met je kan doen, deel ik het toch. Het stuk betreft hoe mijn streven naar perfecte bloedsuikers mij een diabetes burnout gaf.

Ik heb bijna 22 jaar type 1 diabetes. Pas zo’n 5 jaar geleden viel bij mij het kwartje dat ik mijn diabetes serieus moest nemen als ik zo lang mogelijk zonder complicaties en gezond van het leven wil genieten. Vanaf dit punt heb ik veel energie gestoken in kennis opdoen over voeding, beweging en diabetes. Middels deze kennis en een pro-actievere aanpak met meten, analyseren en aanpassen heb ik zeer mooie HbA1C’s gehaald.

Dat vertaalde zich in meer energie en een fitter figuur. Maar hier hield het voor mij niet op.

“Prima die HbA1C”, dacht ik, “maar ik neem ’t met een korreltje zout. Ik weet tenslotte dat ik nog steeds hypo’s en hypers heb, en al zijn ze niet meer zo flink, het blijft wat mij betreft een onbetrouwbaar ‘gemiddelde’.”

Ik wilde zo weinig mogelijk tot géén bloedsuikers buiten de richtlijnen. Deels uit angst voor complicaties, deels omdat ik wist dat ik vooral dán het best kon presteren op werk, in de sportschool en rondom anderen.

Perfecte waardes

In de tussentijd was ik via social media in aanraking gekomen met mensen die zeer gepassioneerd waren als het gaat om het reguleren van hun bloedsuiker, gezondheid en fitness. Ik zag continue mensen met zo goed als niet-diabetische waardes. Dat wilde ik ook!

Door met hen te sparren heb ik nog meer kennis over diabetes management opgedaan. Of het nu ging om buiten de deur eten, een nieuwe sport proberen of iets anders; ik wilde elke mogelijke aanpak weten en proberen om zo te kijken welke mij de beste waardes kon geven.

Dit zorgde voor een onrealistische en strenge aanpak van mijn management.

Voor optimale bloedsuikers zorgde ik ervoor dat al mijn maaltijden qua koolhydraten, vetten, eiwitten gelijk waren aan de vorige. Ik at nooit later dan 19:00, omdat ik actieve snelwerkende insuline in de nacht persé wilde voorkomen. Ik nam alleen maar onbewerkt voedsel en zei nee tegen alle snacks. 

Als het ging om beweging voor mijn insulinegevoeligheid, moest ik minimaal vier keer per week van mezelf sporten. Elke dag zette ik obsessief 10.000 stappen. Spontane activiteiten vermeed ik uit angst voor wat het mijn bloedsuikers zou doen. Ook sociale gelegenheden zei ik steeds meer af. Zo voorkwam ik dat ik moest omgaan met ongeplande beweging en/of voeding.

IJzeren discipline

Ik leefde volgens steeds strengere richtlijnen die me over het algemeen goede bloedsuikers gaven. Ik zeg ‘over het algemeen’, omdat ik niet altijd de discipline kon opbrengen om deze regels en routine exact te volgen.

Op zo’n moment ging het mis: door alle zelf opgelegde restricties ging ik binge-eten. Grote volumes aan snacks (soms 2000+ calorieën) at ik dan in één sessie weg. “Ik kan het er nu net zo goed van nemen“, dacht ik dan, “voordat ik straks weer strak volgens planning verder ga.“

Ik voelde me altijd heel schuldig wanneer ik aan zo’n vreetsessie torenhoge bloedsuikers overhield. Hier werkte ik juist zo hard aan met al die regels!

En wat deed ik om het de volgende keer te voorkomen? Mezelf verbieden om ooit nog die Duyvis nootjes te eten. “Je weet toch waar je het voor doet?!”, mopperde ik dan in mezelf, “doe gewoon ‘normaal’ en eet ‘gezond!”. Soms ging ik zelfs extra sporten. Niet omdat ik er zin in had, maar als ‘straf’. Dit hoorde nou eenmaal bij de strakke richtlijnen, vond ik.

Deze innerlijke strijd heeft zo’n vier maanden geduurd. Het binge-eten vond toen steeds vaker plaats. Op een punt was ik elk moment van de dag bezig met ‘het controleren van mijn bloedsuiker’. Dit nam zóveel energie en ruimte om te denken in beslag dat ik bijna nergens anders meer op kon focussen. Het was zover: ik had mijn eerste diabetes burnout.

Kantelpunt

Op dat moment wist ik dit natuurlijk nog niet dat het echt om een diabetes burnout ging, maar ik merkte wel dat ik gek werd van hoe ik ermee bezig was. Ik kon het echter (nog) niet loslaten, want ik heb altijd een intrinsieke motivatie om te willen weten wat er speelt, hoe het komt en wat ik er aan kon doen.

Ik spendeerde vervolgens uren luisterend naar podcasts over type 1, zocht het internet af voor informatie en sprak ik met anderen diabeten om te kijken wat ik kon doen om ‘zonder stress perfecte bloedsuikers te krijgen.’ En toen stuitte ik ineens op een wel héel interessant onderzoek.

Dit onderzoek laat zien dat er mensen met diabetes type 1 zijn die vanwege de uitdaging van het reguleren van je bloedsuikers, schuldgevoelens krijgen wanneer dit niet lukt. Als gevolg hiervan ontnemen zij zich van bepaalde dingen (zoals bepaalde snacks) in een poging dit in de toekomst te voorkomen. Dit zorgde volgens het onderzoek juist voor stress en onzekerheid als het gaat om het managen van diabetes en gezondheid.

Wow! Dat leek sprekend op wat ik ervaarde.

Dit onderzoek en de resultaten bleven nog een nacht of drie door mijn hoofd spoken, maar toen hakte ik de knoop door. Per direct vliegen alle regels die ik voor mezelf heb opgesteld de deur uit en zal ik er ook nooit meer een maken. Vanaf heden ga ik voor een regelloze maar ‘verantwoorde aanpak’. Ik heb tenslotte wel diabetes, dat brengt nou eenmaal een verantwoordelijkheid met zich mee. Maar ik verbied mezelf niets meer.

Dankzij de tussentijdse support van andere mensen met diabetes leerde ik ook dat ik mijn verwachtingen moest bijstellen. Ik leerde accepteren dat mijn bloedsuikers niet altijd perfect kunnen zijn. En ik dus soms hoog of laag zal zitten, hoe goed ik overal ook rekening mee heb gehouden. Het kan altijd zijn dat je iets over het hoofd ziet, zoals een verstopte naald.

Neem de verantwoordelijkheid om je bloedsuiker te reguleren, accepteer als het anders loop dan verwacht, reageer daarop en ga verder met je dag. Dat werd mijn uitgangspunt.

Eind goed al goed

Dit kantelpunt in mijn mindset is inmiddels alweer even geleden. Gek genoeg zijn mijn suikers in lange tijd niet zo mooi geweest. Ik stress niet meer om elke hap en stap, beweeg hoe ik wil en eet waar ik zin in heb.

Nu ik weet dat dit oke is, heb ik ook niet meer de drang om hier oneindig veel van te eten. Ik heb eindelijk weer ruimte in mijn gedachtes om aan andere zaken te besteden, zoals sociale gelegenheden, boeken lezen, werk, etc. Hoge en lage bloedsuikers los ik zo snel mogelijk op en ik kijk wat ik er aan kan doen om ze de volgende keer te voorkomen, zonder hiervoor regels voor mezelf op te stellen. Wat voelt dat als een verademing. Geen diabetes burnout meer!

Wat ik met deze blogpost wil delen is dat gevaar in een klein hoekje kan zitten. Zeker als het gaat om het mentale aspect van diabetes. Zoals je leest speelde deze ontwikkeling naar een diabetes burnout zich af terwijl ik er voor een lange tijd niet bewust van was.

Ook heeft social media hierbij een rol gespeeld. Hoewel je veel inspiratie en kennis via deze platforms kunt opdoen, moet je voorzichtig zijn met het (onbewust) vergelijken van jezelf met de ‘perfecte’ bloedsuikers die je alsmaar tegenkomt. Je weet niet wat er achter de schermen gebeurt en voor je het weet streef je een onmogelijke perfectie na.

Onthoud dat diabetes een serieuze uitdaging is, hoeveel je er ook vanaf weet. En als je ergens mee zit, praat er dan met iemand over. Ook met diabetes ben je niet alleen!